Trang chủ
Thị trường ô tô Việt Nam đang bước vào giai đoạn cạnh tranh khốc liệt, khi các hãng không chỉ “ép giá” mà còn đua nhau trang bị công nghệ hiện đại cho dòng xe phổ thông.
Nổi bật trong xu hướng này là sự phổ cập của hệ thống hỗ trợ lái tiên tiến (ADAS) công nghệ vốn chỉ xuất hiện trên xe sang, nay đã xuất hiện ở cả phân khúc hạng A và B. Nhưng phía sau cuộc đua công nghệ ấy là một câu hỏi lớn: ADAS thực sự nâng cao an toàn, hay chỉ là công cụ tiếp thị đánh trúng tâm lý ưa công nghệ của người tiêu dùng?
Từ công nghệ xa xỉ đến trang bị tiêu chuẩn
ADAS (Advanced Driver Assistance Systems) từng được xem là “đặc sản” của các mẫu xe cao cấp đến từ Đức, Nhật hay Mỹ. Tuy nhiên, chỉ trong vài năm, xu hướng “bình dân hóa” công nghệ đã khiến ADAS dần trở thành một phần quen thuộc trên nhiều mẫu xe phổ thông, thậm chí là tiêu chuẩn trang bị ở một số phân khúc giá rẻ.
.jpg)
Năm 2025 đánh dấu bước ngoặt đáng chú ý khi Kia Morning 2025 tại Hàn Quốc và Toyota Yaris Cross tại Việt Nam đều được tích hợp các tính năng ADAS ngay từ phiên bản tiêu chuẩn. Các công nghệ phổ biến bao gồm: cảnh báo va chạm phía trước, phanh khẩn cấp tự động (AEB), hỗ trợ giữ làn đường, cảnh báo chệch làn, điều chỉnh đèn pha tự động và kiểm soát hành trình chủ động. Đáng nói, Kia Morning còn bổ sung tính năng nhắc kiểm tra ghế sau, trang bị hiếm thấy trong phân khúc xe đô thị cỡ nhỏ.
Những tính năng được đưa vào phổ biến gồm: cảnh báo va chạm phía trước, phanh khẩn cấp tự động, cảnh báo chệch làn, hỗ trợ giữ làn, đèn pha tự động và kiểm soát hành trình. Riêng Kia Morning còn bổ sung tính năng nhắc nhở kiểm tra hàng ghế sau, điều chưa từng thấy trong phân khúc A.
Cái giá của sự an toàn: Đắt đỏ và chưa chắc hiệu quả
Trên lý thuyết, việc phổ cập ADAS là tín hiệu tích cực, khi góp phần giảm thiểu tai nạn và hỗ trợ người lái trong môi trường giao thông ngày càng phức tạp. Tuy nhiên, thực tế sử dụng tại Việt Nam cho thấy một mặt khác đáng lưu tâm: độ ổn định của hệ thống chưa tương xứng với kỳ vọng, đặc biệt trong điều kiện hạ tầng còn thiếu đồng bộ và phức tạp.
Không ít người dùng phản ánh hiện tượng xe tự phanh gấp dù không có vật cản rõ ràng phía trước, hoặc vô lăng bị rung giật khi hệ thống giữ làn “nhầm lẫn” vạch kẻ đường mờ hoặc mòn. Những phản ứng sai lệch như vậy không chỉ gây khó chịu, mà còn tiềm ẩn nguy cơ tai nạn thứ cấp.
Bên cạnh đó, chi phí sửa chữa và thay thế các cảm biến, radar hoặc camera khi gặp sự cố có thể lên tới hàng chục triệu đồng cũng là một gánh nặng đáng kể đối với người mua xe phổ thông, vốn thường ưu tiên yếu tố tiết kiệm và đơn giản.
Chiêu trò quảng cáo hay cam kết an toàn thật sự?
Sự hiện diện của ADAS trên xe giá rẻ không chỉ giúp các hãng “ghi điểm” về công nghệ mà còn tạo lợi thế truyền thông lớn trong cuộc đua giành khách hàng trẻ - nhóm người tiêu dùng nhạy cảm với tính năng và thiết kế. Tuy nhiên, một nghịch lý tồn tại: khi ADAS được đưa vào chỉ để làm đẹp thông số kỹ thuật, mà không đi kèm hiệu quả thực tế và dịch vụ hậu mãi chất lượng, nó dễ biến thành gánh nặng hoặc… trò lừa quảng cáo.
Thực tế, nhiều tính năng ADAS chỉ hoạt động ở dải tốc độ hoặc điều kiện nhất định, thậm chí được mặc định “off” khi xuất xưởng. Trong khi đó, người dùng phổ thông chưa chắc đã được tư vấn đầy đủ cách sử dụng hoặc hiệu chỉnh các chức năng này, dẫn đến tình trạng hiểu sai về khả năng hỗ trợ lái, dễ tạo cảm giác an toàn giả tạo và lệ thuộc vào hệ thống.
Công nghệ là trợ lý, không phải người thay thế
Việc các hãng xe đẩy mạnh phổ cập ADAS là điều đáng ghi nhận, phản ánh xu thế toàn cầu hóa công nghệ trong ngành công nghiệp ô tô. Tuy nhiên, điều quan trọng không nằm ở số lượng cảm biến hay độ hoành tráng của bảng thông số, mà là hiệu quả thực sự của hệ thống trong điều kiện vận hành thực tế.
Với người tiêu dùng, an toàn không bắt đầu từ công nghệ mà bắt đầu từ nhận thức và kỹ năng lái xe. ADAS có thể là một người bạn đồng hành hữu ích, nhưng nếu không hiểu rõ cách sử dụng và giới hạn của nó, người lái có thể đang tự đặt mình vào một ảo tưởng an toàn, thứ còn nguy hiểm hơn cả rủi ro thực tế.
TH (Tuoitrethudo)
