Trang chủ
Tại Trung Quốc, không ít khách hàng ngỡ ngàng khi phát hiện chiếc xe mình vừa mua đã có sẵn bảo hiểm từ trước.
Từ đây, một “bí mật” trong ngành công nghiệp ô tô dần được hé lộ: các hãng xe và đại lý đang lợi dụng bảo hiểm để "thổi phồng" doanh số, nhằm tạo ấn tượng rằng sản phẩm đang bán rất chạy.
Trong ngành ô tô, doanh số bán hàng thường được coi là thước đo quan trọng để đánh giá mức độ phổ biến của một mẫu xe. Không ít người tiêu dùng dựa vào các bảng xếp hạng doanh số để đưa ra quyết định mua xe, đôi khi bất chấp việc chưa tìm hiểu kỹ về ưu nhược điểm của sản phẩm so với đối thủ.
Thời gian qua, thị trường xe hơi Trung Quốc đã chứng kiến nhiều con số gây “choáng” như vài chục nghìn đơn đặt hàng chỉ sau vài giờ, hoặc hàng trăm nghìn xe bán ra trong thời gian ngắn. Một báo cáo điều tra mới đây của Reuters đã hé lộ “mánh khóe” đằng sau những con số này.
Cụ thể, một số hãng xe tại Trung Quốc đã đăng ký bảo hiểm cho hàng chục nghìn chiếc xe dù chúng chưa hề được bán tới tay người tiêu dùng. Hành động này giúp họ được tính là đã “bán” xe theo cách thống kê dựa trên số liệu đăng ký bảo hiểm giao thông bắt buộc tại Trung Quốc, dù thực tế là xe vẫn đang nằm trong kho.
Trường hợp của thương hiệu xe điện Neta là một ví dụ điển hình. Theo báo cáo, từ tháng 1/2023 đến tháng 3/2024, Neta đã ghi nhận trước doanh số của ít nhất 64.719 xe, tương đương hơn một nửa tổng số 117.000 xe mà hãng công bố bán ra trong giai đoạn đó. Hành vi này được thực hiện bằng cách đăng ký bảo hiểm trước khi có khách hàng mua xe.
Zeekr – thương hiệu xe điện cao cấp của Geely cũng bị nghi ngờ đã áp dụng chiến lược tương tự. Việc “mua khống” bảo hiểm này không chỉ giúp các hãng xe đạt được chỉ tiêu nội bộ, mà còn tạo hiệu ứng truyền thông rằng sản phẩm đang được đón nhận nồng nhiệt.
Thực tế, một số đại lý tại Trung Quốc đã thẳng thắn thừa nhận điều này. Các tên tuổi lớn như FAW Hongqi, SAIC Roewe, SAIC VW, Dongfeng Nissan, GAC Toyota, GAC Honda hay SAIC GM đều bị nêu tên trong danh sách các thương hiệu có đại lý thực hiện việc đăng ký bảo hiểm trước để đẩy doanh số.
Tuy nhiên, các hãng xe lại phủ nhận việc làm này. GAC Honda khẳng định họ cấm các đại lý đăng ký bảo hiểm bắt buộc trước khi bán xe. FAW Hongqi cũng khẳng định không tham gia vào những hoạt động mập mờ như vậy. GM Trung Quốc cho biết, họ chỉ tính doanh số dựa trên số xe đã giao, chứ không phải dựa trên số xe được bảo hiểm.
Tại Trung Quốc, có hai hệ thống thống kê doanh số chính: số liệu từ các nhà sản xuất gửi cho hiệp hội ngành thể hiện số xe giao từ nhà máy tới đại lý và số liệu dựa trên đăng ký bảo hiểm, phản ánh lượng xe thực tế đến tay người tiêu dùng. Tuy nhiên, hệ thống thứ hai đang bị lợi dụng để tạo nên một bức tranh doanh số ảo.
Hiện tượng "bảo hiểm khống" được cho là đã xuất hiện từ năm 2016 nhưng chỉ thực sự bùng phát từ đầu năm 2023, thời điểm các hãng xe bước vào cuộc chiến giá khốc liệt chưa từng có. Trong bối cảnh cạnh tranh căng thẳng, việc có tên trên các bảng xếp hạng doanh số dù không hoàn toàn phản ánh thực tế lại trở thành một lợi thế truyền thông quan trọng.
Điển hình, Li Auto từng sử dụng dữ liệu bảo hiểm hàng tuần để công bố “thành tích bán hàng” trên mạng xã hội, dù các con số này chưa chắc tương ứng với lượng xe thực sự được khách hàng sử dụng.
Trước tình trạng này, Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc (CAAM) đã lên tiếng phản đối việc sử dụng số liệu bảo hiểm để xếp hạng công khai, cho rằng điều đó không chính xác và thậm chí gây bất lợi cho toàn thị trường khi làm gia tăng áp lực cạnh tranh một cách không lành mạnh.
Dù vậy, chưa có quy định pháp lý cụ thể nào ngăn chặn hành vi này, và việc xử lý đang phụ thuộc vào nội bộ từng hãng xe. Trong bối cảnh đó, người tiêu dùng được khuyến cáo nên tỉnh táo trước những con số doanh số “đẹp như mơ” và cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định mua một mẫu xe chỉ vì thấy “bán chạy”.
