Công nghiệp ô tô trông đợi "chính sách đặc sắc" để phát triển

Ông Nguyễn Trung Hiếu- Trưởng Ban chính sách, Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho rằng, ngành công nghiệp ô tô của Việt Nam đi sau một số nước trong khu vực như Thái Lan, Indonesia khoảng 20 năm và muốn bắt kịp các nước này, cần có “chính sách đặc sắc”.

Ngày 22-10, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) tổ chức hội thảo “Hoàn thiện chính sách thuế và hỗ trợ tài chính thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp ô tô và phụ tùng ô tô”.

Bà Nguyễn Thị Hải Bình- Viện Chiến lược và Chính sách tài chính (Bộ Tài chính) đánh giá, mặc dù đã có nhiều nỗ lực để phát triển công nghiệp ô tô, song nhìn chung, ngành công nghiệp này của Việt Nam còn thấp hơn nhiều so với Thái Lan và Indonesia, thậm chí cả Philippines.

Trong giai đoạn 2015-2018, tốc độ tăng trưởng bình quân của ngành ô tô Việt Nam khoảng 10%/năm. “Mức độ này tương đối khá so với tốc độ phát triển công nghiệp nói chung, nhưng so với ngành công nghiệp sản xuất ô tô trong khu vực thì còn thấp. Cụ thể, Việt Nam sản xuất và lắp ráp chưa đến 300.000 xe/năm, trong khi con số này ở Thái Lan là hơn 2 triệu xe/năm, Indonesia là hơn 1 triệu xe/năm”- bà Nguyễn Thị Hải Bình nói.

Tương tự, sản lượng tiêu thụ xe tại Việt Nam hiện chỉ ở mức dưới 300.000 xe/năm, nhưng Thái Lan tiêu thụ khoảng 1 triệu xe/năm. Tuy vậy, nhu cầu mua sắm ô tô của người dân Việt Nam đang ngày càng cao. 6 tháng đầu năm 2019 tăng 21% so với cùng kỳ năm ngoái.

Với khối lượng xe sản xuất, lắp ráp trong nước tăng chưa tới 8% so với cùng kỳ năm ngoái, Việt Nam phải nhập khẩu nhiều xe ô tô từ nước ngoài, đặc biệt là từ Thái Lan và Indonesia do những ưu đãi về thuế quan khiến giá xe nhập từ các nước này rất cạnh tranh.

Với sản lượng sản xuất không đủ lớn, ngành công nghiệp hỗ trợ trong lĩnh vực sản xuất ô tô cũng khó có cơ hội phát triển. Tỷ lệ nội địa hóa của xe sản xuất, lắp ráp tại Việt Nam chưa cao.

Đồng quan điểm này, ông Nguyễn Trung Hiếu cho rằng, áp lực cạnh tranh sản xuất, tiêu thụ xe ô tô của Việt Nam với các nước trong khu vực là rất lớn và trực tiếp. Dù được đánh giá là thị trường tiềm năng năng ngang ngửa với Thái Lan, nhưng Việt Nam lại có quá nhiều bất lợi trong sản xuất xe ô tô, khiến giá xe sản xuất, lắp ráp trong nước cao hơn so với xe nhập khẩu khá nhiều.

Đại diện VAMA dẫn chứng, một nắp bình xăng do nhà sản xuất trong nước chào hàng có giá 3,8 USD, trong khi chi tiết này nhập khẩu chỉ có giá 1,5 USD. Hay Việt Nam thiếu ngành công nghiệp nguyên vật liệu sản xuất thép, nhựa cao cấp phục vụ cho công nghiệp ô tô, buộc phải nhập khẩu với chi phí logistic rất cao.

“Xe nhập từ Thái Lan cộng thêm 5% chi phí vận chuyển về Việt Nam vẫn rẻ hơn xe sản xuất trong nước 10-20%, đó là chúng tôi còn đánh giá chất lượng sản phẩm tương đương. Công nghiệp ô tô của Việt Nam đang đi sau Thái Lan, Indonesia khoảng 20 năm. Muốn bắt kịp họ, cần có chính sách đặc sắc” - ông Nguyễn Trung Hiếu nói.

Đại diện Cục Công nghiệp (Bộ Công Thương) kiến nghị, cần có những ưu đãi về thuế với ngành sản xuất, lắp ráp ô tô.

Đồng thời, ngành công nghiệp hỗ trợ ngành sản xuất, lắp ráp ô tô cũng cần được hỗ trợ tín dụng, tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi, được tháo gỡ khó khăn về chính sách thuế để có thêm động lực phát triển.

Hà Linh (ANTĐ)