Theo dự thảo Đề án thu phí phương tiện vào nội đô, mức phí đề xuất dự kiến trong khung giờ cao điểm ngày thường (các ngày làm việc trong tuần) đối với ô tô là 50.000đ/lượt.
87 trạm thu phí theo hình thức không dừng
Thông tin tại dự thảo Đề án thu phí vào nội đô do Trung tâm Quản lý Giao thông công cộng Hà Nội trình Sở GTVT, tổng mức đầu tư cho 87 cổng thu phí tại 68 vị trí khoảng hơn 2.600 tỷ đồng, bao gồm chi phí đầu tư xây dựng và thiết bị trung tâm điều hành, chi phí đầu tư thiết bị và lắp đặt các cổng thu phí.
Đơn vị tư vấn đề xuất thành phố đầu tư hoặc hình thức đối tác công tư PPP. Cụ thể, giai đoạn thí điểm sẽ sử dụng nguồn đầu tư công lắp đặt một số cổng thu phí tại các nút giao thông trọng điểm, thường xuyên ùn tắc giao thông.
Giai đoạn hoàn chỉnh sẽ thực hiện nguồn đầu tư công hoặc một trong những hình thức như BTL (xây dựng, chuyển giao, thuê dịch vụ), hình thức BLT (xây dựng, thuê dịch vụ, chuyển giao), hình thức BOO (xây dựng, sở hữu, vận hành).
Việc thu phí sẽ được thực hiện bên trong đường Vành đai 3. Giai đoạn 1 thực hiện thí điểm thu phí theo điểm (theo vị trí) nhằm giảm lưu lượng xe ô tô từ xa, từ đó giảm tình trạng ùn ứ giao thông trên một số trục chính.
Tình trạng ùn tắc giao thông trên địa bàn TP Hà Nội ngày càng phức tạp, nhất là vào những ngày mưa
Cụ thể, sẽ bố trí các cổng thu phí nằm trên một số trục chính hướng vào nội đô có lưu lượng giao thông cao có nguy cơ ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường, vị trí các cổng thu phí nằm ngoài vành đai 3.
Giai đoạn 1 dự kiến xây dựng 15 trạm thu phí tại 9 vị trí trên các đường Trần Duy Hưng, Giải Phóng, Võ Văn Kiệt, Võ Nguyên Giáp, Ngô Gia Tự cũng như trên các trục giao thông như Nguyễn Trãi, Hồ Tùng Mậu, Lê Văn Lương,
Giai đoạn 2: Sau khi thí điểm, đánh giá việc thu phí mang lại hiệu quả, tiếp tục đầu tư xây dựng 59 cổng thu phí tại 46 vị trí nhằm mở rộng thu phí toàn bộ vành đai 3 phía bờ nam sông Hồng.
Giai đoạn 3: Tiếp tục đầu tư xây dựng 13 cổng thu phí tại 13 vị trí nhằm mở rộng khu vực thu phí sang bờ Bắc sông Hồng.
Một hình thức thu phí không dừng phương tiện ra vào trung tâm của Singapore
Sau giai đoạn 3, dự kiến có 68 vị trí với 87 cổng thu phí. Vị trí các cổng thu phí đặt bên trong ranh giới khu vực thu phí (bố trí trên các đường hướng tâm từ bên ngoài vào trung tâm thành phố) để các phương tiện quá cảnh lưu thông trên vành đai không phải trả phí. Các vị trí và số lượng đặt cổng thu phí mới là khảo sát sơ bộ. Cụ thể từng vị trí và số lượng cổng sẽ được xác định đầy đủ trong bước lập dự án đầu tư xây dựng.
Mức phí linh động theo khung giờ cao-thấp điểm
Về công nghệ thu phí, Đề án đề xuất áp dụng công nghệ thu phí không dừng. Hình thức thu phí này được kết hợp giữa công nghệ nhận diện vô tuyến RFID (công nghệ chính để thực hiện thu phí có độ chính xác cao) và công nghệ tự động nhận dạng biển số ANPR (công nghệ hỗ trợ cho công tác xử lý vi phạm) qua hệ thống camera giám sát tự động để phát hiện xe không nộp phí, phục vụ công tác truy thu phí và xử lý hành vi không nộp phí.
Liên quan đến số kinh phí lắp đặt 87 trạm thu phí nội đô, PGS.TS Nguyễn Xuân Long - Giảng viên Trường Đại học GTVT cho rằng, số tiền đầu tư lớn, chưa kể việc bố trí thêm bãi đỗ xe đi kèm. Vì vậy, để khả thi, TP nên huy động từ các nguồn đầu tư xã hội hoá. Thay vì chờ đợi ngân sách, bố trí vốn, các quy trình có thể dẫn đến kéo dài, chậm tiến độ.
Theo dự thảo Đề án thu phí phương tiện vào nội đô, mức phí đề xuất dự kiến trong khung giờ cao điểm ngày thường (các ngày làm việc trong tuần) đối với ô tô là 50.000đ/lượt.
Đáng chú ý, mức thu linh hoạt thay đổi theo các khung giờ (giờ cao điểm, giờ thường và giờ thấp điểm). Trong đó, giờ thấp điểm sẽ thu thấp hơn hoặc miễn phí hoàn toàn cho các phương tiện.
Giờ cao điểm sáng được quy định từ 6h00 - 9h00 và cao điểm chiều từ 16h00 - 19h30. Không thu các giờ đêm từ 21h00 - 5h00. Các giờ còn lại mức phí bằng 50% giờ cao điểm. Không thu ngày cuối tuần, ngày lễ.
Tổng tiền thu phí hàng năm được xác định trên cơ sở phi lợi nhuận trong giai đoạn khấu hao thiết bị hệ thống thu phí khoảng 5 năm (trên thế giới thời gian khấu hao thiết bị hệ thống thu phí khoảng 3 - 5 năm).
Dự kiến với mức phí như trên, giai đoạn 1 (thí điểm 15 cổng) thu được khoảng hơn 483 tỷ đồng/ năm. Giai đoạn 2 (thêm 59 cổng) khoảng hơn 714 tỷ đồng/năm. Giai đoạn 3 (thêm 13 cổng) đạt khoảng hơn 785 tỷ đồng/năm.
Số tiền thu được từ phí dùng để bù đắp chi phí vận hành và bảo trì (O&M) hàng năm. Sau khi bù hết chi phí O&M và chi phí đầu tư hệ thống thu phí, số tiền thu được còn lại sẽ nộp vào ngân sách thành phố và được sử dụng cho các mục đích nâng cao năng lực hệ thống giao thông đô thị, giảm ùn tắc giao thông của thành phố.
NNP (ANTD)