Có khoảng 50 triệu ô tô, xe máy đời cũ chưa đảm bảo tiêu chuẩn khí thải theo quy định. Nếu quy định tại Dự thảo Luật bảo vệ môi trường được thông qua, số phương tiện này sẽ phải lắp đặt màng lọc khí thải.
Dự thảo Luật Bảo vệ môi trường đề xuất phương tiện giao thông sẽ phải có bộ phận lọc, giảm thiểu khí thải. Nếu đề xuất này được thông qua, hơn 50 triệu ô tô, xe máy cũ trên cả nước sẽ phải lắp thêm màng lọc khí thải để đảm bảo tiêu chuẩn môi trường.
Theo ông Nguyễn Văn Phương, Phó phòng Chất lượng xe cơ giới (Cục Đăng kiểm), từ tháng 1/2017, các loại ô tô, xe máy sản xuất, lắp ráp hay nhập khẩu đều phải đáp ứng tiêu chuẩn Euro 4 với ô tô và Euro 3 với xe máy theo lộ trình Quyết định 49/QĐ-TTg về tiêu chuẩn khí thải của Chính phủ.
Theo đó, các loại xe mới đều đã có sẵn bộ chuyển đổi xúc tác để làm giảm phát thải độc hại. Nhưng hàng chục triệu xe máy, ô tô sản xuất trước 2017 chưa có bộ lọc này. Nếu được lắp bộ lọc khí thải sẽ giảm lượng phát thải độc hại của phương tiện, có tác động tích cực tới môi trường.
Việt Nam có khoảng 3,5 triệu ô tô và hơn 50 triệu xe máy, mô tô đang lưu hành. Nếu áp dụng tiêu chuẩn này, sẽ có khoảng 51 - 52 triệu ô tô, xe máy đời cũ phải lắp màng lọc khí thải.
Tuy nhiên, ông Nguyễn Văn Phương cho rằng, nếu ban hành quy định bắt buộc các phương tiện lắp màng lọc khí thải thì phải hậu kiểm được, tức phải kiểm định với cả ô tô và xe máy. Trong khi đó, Việt Nam hiện vẫn chưa có quy định về kiểm soát khí thải xe máy, xe máy chưa phải đăng kiểm.
“Việc kiểm soát khí thải là cần thiết song phải có lộ trình phù hợp, đánh giá tác động kỹ lưỡng. Với xe máy hơn 50 triệu chiếc, nếu kiểm định thì hơn 200 trung tâm đăng kiểm trên cả nước hiện nay không thể đáp ứng được, mà phải tận dụng các cơ sở bảo dưỡng của chính các hãng xe máy. Ngoài vấn đề hậu kiểm, người sử dụng xe máy cũ đa phần là người lao động có thu nhập thấp, việc lắp thêm màng lọc trị giá vài trăm đến cả triệu đồng cũng là món tiền không nhỏ”, ông Phương nhìn nhận.
Còn ông Đặng Trần Khanh, Phó phòng Kiểm định xe cơ giới - Cục Đăng kiểm, thông tin thêm, bên cạnh dự thảo Luật Bảo vệ môi trường, dự thảo Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi) cũng đưa nội dung kiểm soát khí thải phương tiện giao thông cơ giới đường bộ vào. Trong đó đề xuất mở rộng đối tượng đối với xe mô tô, xe gắn máy đang lưu hành.
Sau khi Luật Giao thông đường bộ (sửa đổi) được Quốc hội thông qua, Bộ GTVT sẽ trình Chính phủ lộ trình cụ thể để triển khai công tác kiểm định khí thải đối với mô tô, xe gắn máy đang lưu hành.
Quá trình xây dựng lộ trình sẽ lấy ý kiến rộng rãi đối tượng chịu tác động để nhân dân có thời gian chuẩn bị, thích ứng đem lại hiệu quả về cải thiện chất lượng không khí tại các thành phố.
Song, để giảm tác động tới xã hội, đại diện Cục Đăng kiểm Việt Nam khẳng định, sẽ kiểm soát có lộ trình chứ không phải cùng một lúc thực hiện trên tất xe xe ô tô, xe gắn máy đang lưu hành.
Tại Hà Nội và TP.HCM việc kiểm soát khí thải với xe gắn máy đã nhiều lần được đề nghị nhưng do chưa có quy định nên chưa được triển khai.
Hải Dương (ANTĐ)