Trang chủ
Năm 2025 được xem là một dấu mốc quan trọng trong công tác quản lý trật tự, an toàn giao thông đường bộ, khi hàng loạt chính sách mới được đưa vào thực tiễn.
Những chính sách mới không chỉ tác động trực tiếp đến người điều khiển ô tô, xe máy mà còn dần định hình lại văn hóa tham gia giao thông tại Việt Nam.
Mạnh tay xử lý vi phạm qua Nghị định 168
Từ ngày 1/1/2025, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ cùng các văn bản hướng dẫn thi hành bắt đầu có hiệu lực, thay thế nhiều quy định cũ vốn được cho là chưa đủ sức răn đe. Trong đó, Nghị định 168/2024/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ tạo ra thay đổi rõ nét nhất khi nâng mạnh mức phạt đối với các hành vi nguy hiểm, nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tai nạn giao thông.
Theo khung xử phạt mới, các lỗi như vượt đèn đỏ, đi ngược chiều, quay đầu hoặc lùi xe trên cao tốc, sử dụng điện thoại khi lái ô tô đều bị áp dụng mức phạt cao gấp nhiều lần so với trước đây. Cụ thể, tài xế ô tô có thể đối mặt với mức phạt 18-20 triệu đồng cho lỗi vượt đèn đỏ, hoặc lên đến 40 triệu đồng nếu chạy ngược chiều, lùi xe trên đường cao tốc. Ngay cả với xe máy, các lỗi phổ biến như leo vỉa hè, vượt đèn đỏ cũng bị nâng mức phạt gấp nhiều lần trước đây. Thực tế ghi nhận chỉ sau một thời gian ngắn áp dụng, số vụ vi phạm đã có dấu hiệu giảm nhiệt rõ rệt, cho thấy hiệu quả tức thì của việc đánh mạnh vào kinh tế đối với các hành vi coi thường luật pháp.
Cơ chế trừ điểm Giấy phép lái xe: "Thước đo" ý thức tài xế
Đáng chú ý, năm 2025 cũng là cột mốc lần đầu tiên Việt Nam triển khai cơ chế trừ điểm trên Giấy phép lái xe (GPLX). Mỗi tài xế sẽ có 12 điểm mỗi năm để duy trì quyền điều khiển phương tiện. Việc vi phạm sẽ khiến số điểm này bị khấu trừ tùy theo mức độ nghiêm trọng. Nếu để cạn kiệt quỹ điểm, bằng lái sẽ mất hiệu lực và tài xế buộc phải tham gia kiểm tra lại kiến thức mới được phục hồi. Theo giới chuyên gia, cơ chế này đánh vào tâm lý "sợ mất bằng" của tài xế, buộc họ phải duy trì thói quen lái xe an toàn bền vững thay vì tư duy nộp phạt là xong.
Chuẩn hóa hệ thống phân hạng bằng lái theo quốc tế
Hệ thống giấy phép lái xe cũng được điều chỉnh toàn diện nhằm tiệm cận chuẩn quốc tế. Từ năm 2025, số hạng giấy phép tăng từ 13 lên 15 hạng, đồng thời thay đổi tên gọi, phạm vi phương tiện và thời hạn sử dụng của từng loại. Một số hạng bằng quen thuộc trước đây được gộp hoặc điều chỉnh lại, trong khi thời hạn của nhiều loại giấy phép được quy định cố định thay vì phụ thuộc vào độ tuổi người lái. Dù giai đoạn đầu khiến không ít tài xế lúng túng khi đổi hoặc cấp lại giấy phép, nhưng về lâu dài, việc phân hạng rõ ràng được kỳ vọng tạo thuận lợi cho quản lý, đồng thời đáp ứng điều kiện cấp giấy phép lái xe quốc tế, phục vụ nhu cầu lái xe ở nước ngoài.
Công nghệ AI: "Mắt thần" giám sát mọi cung đường
Sức mạnh công nghệ cũng trở thành "cánh tay nối dài" của lực lượng chức năng trong năm nay. Hệ thống camera giám sát tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) đã được phủ sóng rộng rãi, có khả năng tự động phát hiện chính xác các lỗi từ không đội mũ bảo hiểm đến sử dụng điện thoại khi lái xe. Điều này không chỉ giúp giảm tải cho lực lượng CSGT trực tiếp trên đường mà còn tạo ra sự minh bạch tuyệt đối, khiến tài xế phải tự giác chấp hành luật dù có bóng dáng chức năng hay không.
Số hóa quản lý phương tiện qua ứng dụng định danh
Bên cạnh đó, năm 2025 cũng ghi nhận bước tiến trong quản lý phương tiện và người sở hữu thông qua các ứng dụng điện tử như VNeID và VNeTraffic do Bộ Công an quản lý. Việc tích hợp thông tin phương tiện, giấy tờ xe và lịch sử vi phạm giao thông trên các ứng dụng định danh điện tử giúp người dân theo dõi, kiểm soát nghĩa vụ pháp lý của mình một cách thuận tiện hơn. Tuy nhiên, quá trình triển khai cũng bộc lộ thực tế phổ biến là nhiều phương tiện đã được mua bán từ lâu nhưng chưa hoàn tất thủ tục sang tên, dẫn đến việc chủ cũ vẫn phải gánh trách nhiệm pháp lý. Trước tình trạng này, cơ quan chức năng khuyến cáo người dân chủ động khai báo khi không còn sở hữu phương tiện, nhằm chấm dứt rủi ro pháp lý và tạo điều kiện cho việc đăng ký, sang tên đúng quy định.
Có thể nói, năm 2025 không chỉ là năm của những quy định mới, mà là năm bắt đầu của một kỷ nguyên giao thông minh bạch, thượng tôn pháp luật. Khi các quy định được thực thi đồng bộ bằng cả chế tài hành chính lẫn công nghệ, văn hóa giao thông của người Việt được kỳ vọng sẽ bước sang một trang mới an toàn và văn minh hơn.
TH (Tuoitrethudo)
