Dự kiến, đoạn tuyến trên cao của tuyến đường sắt đô thị Nhổn-Ga Hà Nội sẽ đưa vào khai thác trước vào tháng 4/2021 nhưng mốc tiến độ này đang bị đe dọa do nguồn vốn bị chậm.
Hiện nay, tuyến đường sắt đô thị Nhổn- Ga Hà Nội và Nam Thăng Long- Trần Hưng Đạo đang rơi vào cảnh nguồn vốn bị chậm giải ngân, nguy cơ ảnh hưởng lớn đến tiến độ, đặc biệc với tuyến đường sắt Nhổn- Ga Hà Nội đang trong giai đoạn gấp rút hoành thành đoạn tuyến trên cao để đưa vào khai thác trước vào tháng 4/2021 tới đây.
Ông Lê Trung Hiếu, Phó Trưởng ban Quản lý ĐSĐT Hà Nội thông tin, dự án đường sắt đô thị Nhổn - ga Hà Nội có tổng mức đầu tư khoảng 32.910 tỷ đồng, sử dụng vốn vay của ODA.
Dự án đã giải ngân lũy kế đến hết năm 2019 được 11.728,5 tỷ đồng. Năm 2020, Tổng số vốn ODA được giao là 3.450,6 tỷ đồng; hiện tại đã giải ngân được 887,3 tỷ đồng, đạt 25,71% so với kế hoạch.
Còn dự án Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo sử dụng vốn vay ODA của Nhật Bản, theo Hiệp định, khoản vay được giải ngân đến cuối tháng 7/2019. Tuy nhiên, do dự án chưa được cấp thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh và Hiệp định vay chưa được gia hạn thời gian giải ngân nên chưa giải ngân được vốn ODA năm 2020.
Về nguyên nhân dẫn đến sự chậm trễ, ông Hiếu cho hay, đầu năm 2020, dịch bệnh Covid-19 đã ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ triển khai dự án Nhổn - Ga Hà Nội nói chung và tiến độ giải ngân ODA nói riêng.
Ngoài ra, quá trình thực hiện Dự án gặp nhiều khó khăn vướng mắc liên quan đến giải phóng mặt bằng, vướng mắc giao diện giữa các gói thầu… dẫn đến hầu hết các hợp đồng gói thầu đều phải kéo dài thời gian.
Về gói thầu CP09- Công nghệ thẻ vé, Bộ Tài chính đã nỗ lực để thúc đẩy sớm hoàn tất việc ký kết Thỏa ước vay bổ sung thêm 20 triệu Euro của Chính phủ Pháp, cũng như tiến hành song song các thủ tục như mở quyền rút vốn, ký hợp đồng vay lại. Nhưng dự kiến phải trong tháng 7 này mới có thể hoàn tất thủ tục, như vậy gói thầu này đã chậm so với tiến độ gần 7 tháng.
Với dự án Nam Thăng Long – Trần Hưng Đạo, trong quá trình triển khai có phát sinh tiêu chí dự án quan trọng quốc gia, UBND TP Hà Nội đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, chấp thuận chủ trương cho điều chỉnh quy mô xây dựng và tổng mức đầu tư.
Dự án vẫn đang đợi Bộ Tài chính, Bộ KH&ĐT xem xét sớm có ý kiến về việc điều chỉnh chủ trương dự án, để tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, làm cơ sở triển khai gia hạn hiệp định vay và phê duyệt dự án điều chỉnh.
Đại diện Ban Quản lý ĐSĐT Hà Nội lo ngại, với dự án Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo, nếu không được phê duyệt điều chỉnh trong năm 2020, sẽ không có cơ sở bố trí vốn kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025. Như vậy có thể tiếp tục làm chậm trễ tiến độ thêm một thời gian nữa.
Với dự án Nhổn – Ga Hà Nội, các nhà thầu đang yêu cầu bổ sung chi phí theo quy định của Hợp đồng đã ký kết. Ban cùng các tư vấn đã tiến hành rà soát và đàm phán rất nhiều lần với nhà thầu về vấn đề này. Xong đến nay, chưa thể thanh toán các chi phí bổ sung do kéo dài thời gian thực hiện hợp đồng cho nhà thầu.
“Ban đã đề nghị nhà thầu chờ sau khi có kết quả kiểm toán dự án của Kiểm toán Nhà nước mới thanh quyết toán.
Tuy nhiên, các nhà thầu đang không chấp thuận và yêu cầu thành lập Ban hòa giải, tiến tới khiếu kiện vấn đề này lên Trọng tài quốc tế đồng thời dừng huy động công trường nếu việc thanh toán không được giải quyết.
Việc xử lý tranh chấp hợp đồng thông qua Trọng tài quốc tế có thể gây hậu quả rất nghiêm trọng cho dự án; làm ảnh hưởng đến hình ảnh của Chính phủ cũng như công tác đối ngoại đối với các dự án lớn, trọng điểm sử dụng vốn ODA”- ông Hiếu lo ngại.
Hơn nữa, nếu, nếu Bộ Tài chính chậm hỗ trợ, thúc đẩy các bên liên quan sớm hoàn thành việc ký Thỏa ước vay, mở quyền rút vốn để khởi công gói thầu thẻ vé, sẽ ảnh hưởng đến mục tiêu khai thác trước đoạn trên cao vào năm 2021.
Ngân Tuyền (ANTĐ)